06 - 1438 6235
Omgaan met de kwetsbaarheid van je hooggevoelig kindAls hooggevoelig kind kon ik niet tegen de wollen mutsen die mijn moeder zelf had gebreid. Ze prikten en kriebelden vreselijk op mijn huid. Toch moest ik die muts op. Maar zodra het kon, deed ik hem weer af. Zo ook die ochtend, toen ik op de schoolbus stond te wachten. Ik weet nog precies hoe die muts eruit zag: wit met een paarsrode rand. [Lees meer…]
Als je hooggevoelig kind zich terugtrekt“Loner!” roept een vriendje tegen Lucas wanneer Lucas zegt niet mee te willen doen. Dat komt hard binnen. Deze keer kan Lucas zijn tranen niet bedwingen. Het vriendje schrikt en troost Lucas. Tegelijkertijd begrijpt hij het niet zo goed: waarom doet Lucas vaak niet mee als hij er wel bij wil horen? [Lees meer…]
Krijsen, schreeuwen, trappen en dat soms wel gedurende een half uur of langer. Als je net op het punt stond om weg te gaan of aan het koken bent. Doordat een hooggevoelig kind eerder overprikkeld raakt, krijgen ouders van een hooggevoelig kind hier vaker mee te maken.
Als je kind eenmaal een emotionele uitbarsting heeft, zorgen de hormonen er simpelweg voor dat je kind even niet tot reden vatbaar is. Het heeft dan ook echt geen zin om dan te proberen te achterhalen wat er aan de hand is, of om in gesprek te willen gaan met je kind. Eerst weer tot rust komen. Dan helpt het als jij, de ouder, rustig blijft. Maar hoe doe je dat?
Veel ouders raken zelf gestrest en zelfs overprikkeld van zo’n uitbarsting. Het volume is vaak behoorlijk heftig en de spanning haast tastbaar. Zeker als je zelf ook hooggevoelig van aard bent, kan een emotionele uitbarsting van je kind behoorlijk belastend voor jou zijn. Het is dus zeker niet vanzelfsprekend dat het je lukt om rustig te blijven tijdens zo’n bui. Tegelijkertijd is het wel belangrijk want een gestreste papa of mama doet de spanning bij je kind alleen maar toenemen in plaats van afnemen.
Cold turkey van jezelf eisen dat je de volgende keer rustig blijft, werkt averechts. Alleen al de druk van de eis, zal maken dat je juist gestrest raakt. Rustig blijven is een vaardigheid, iets wat je aandacht en oefening vraagt. Als je voor het eerst leert autorijden, ga je niet gelijk de snelweg op.
Rustig blijven houdt in dat je de rust in jezelf weet te (her)vinden, dat je voorkomt dat je in de stress schiet of weet hoe je weer tot rust komt. Als je in de stress schiet, maken je bijnieren adrenaline aan waardoor o.a. je hart sneller gaat kloppen, je ademhaling sneller en oppervlakkiger wordt. Ook jij kunt dan niet meer helder nadenken. Je kunt jezelf leren om weer tot rust te komen.
Als je hiermee vertrouwd raakt, kun je het stukje bij beetje gaan toevoegen aan je dagelijkse praktijk. Eerst op ontspannen momenten met je kind en steeds vaker op drukkere momenten. Uiteindelijk zal het je ook lukken om de Rust in jezelf te (her)vinden als je kind een emotionele uitbarsting heeft.
Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
“Omdat ik het zeg!!” is het antwoord van de sportleraar op de vraag van mij zoon waarom hij niet op de knopjes van het pintoestel mag drukken. Zoon schrikt van de strenge toon en gehoorzaamt. Ik geef mijn mannetje een aai over zijn rood aangelopen wang en hij vlijt zich tegen mij aan. Even de geruststelling opzoeken.
Beleving van de sportleraar (bij benadering ;)): “dat ventje drukt maar op de toetsen van mijn pin automaat, straks gaat het kapot. Die dingen zijn hartstikke duur. Zeg ik dat hij er van af moet blijven, vraagt hij waarom! Nou: gewoon! Omdat ik het zeg! Krijg nou wat!”
Beleving van mijn zoon: “Pfoeh, wat is het lang wachten voordat mama aan de beurt is om te betalen. Ik verveel me. Hee? Wat is dat voor een ding? Als ik op de cijfers druk, piept het. Steeds hetzelfde piepje, anders dan bij de telefoon. Cool: er zit ook een schermpje bij! Eens even kijken of ik daar iets op kan toetsen.” De sportleraar zegt dat ik er vanaf moet blijven. “Waarom eigenlijk? Dit is leuk en ik zie nog niets op het schermpje verschijnen dus ik wil nog wel even door. Oeps, de sportleraar zegt nu boos “Omdat ik het zeg!” Slik. Ik heb iets fout gedaan. Maar wat eigenlijk?”
Van “omdat ik het zeg!” leert een kind niets. Als een kind hierdoor gehoorzaamt, is het uit angst voor de reactie van de volwassene. De nieuwsgierigheid (wat de motorolie van leren is) wordt dan onderdrukt. Soms wint de nieuwsgierigheid het toch en gaat een kind door, zeker kinderen met een sterke wil. Totdat de reactie van de volwassene te eng wordt en het kind mokkend en geschrokken het onderspit delft.
Wat er innerlijk gebeurt, uitgelegd met behulp van de innerlijke familie: het innerlijk jongetje is op ontdekkingspad. Hij is zich totaal niet bewust van de ‘gevaren’ en: who cares? Dit is toch leuk? Hij kan zijn gang gaan, totdat het innerlijk meisje in de stress schiet van de strenge “Omdat ik het zeg!”. Dan wordt ‘dat de sportleraar mij lief blijft vinden’ belangrijker dan ‘de drang om te ontdekken’. Iemand met een sterk innerlijk meisje (hooggevoelig) voelt verstoringen in de verbinding eerder en raakt hier ook sneller van in de stress. Hierdoor wordt het innerlijk jongetje sneller op de achtergrond geschoven. Dat is ook waarom hooggevoelige kinderen (en volwassenen) graag willen voldoen aan de wensen van anderen. Zelfs ten koste van hun eigen wensen. Zeker bij hooggevoelige kinderen is het daarom belangrijk om het innerlijk jongetje bewust aandacht te geven zodat je kind in contact blijft met wat het zelf wil.
Kinderen met behalve een sterk innerlijk meisje (hooggevoelig), ook een sterk innerlijk jongetje (sterke wil oftewel strong-willed), hebben een zeer sterke de drang om te ontdekken. Bij deze kinderen staat de wilskracht (het innerlijk jongetje) vaak voorop. Daardoor blijven ze vaak hun zin doordrijven, terwijl op de achtergrond het innerlijk meisje steeds meer gespannen raakt. Die sterke wilskracht van het innerlijk jongetje gaat bij deze kinderen dus regelmatig ten koste van het welzijn van het gevoelige innerlijk meisje
Wat kun je dan zeggen waardoor je kind stopt, zich veilig blijft voelen (innerlijk meisje) en leert van de situatie (innerlijk jongetje)? Bijvoorbeeld: “Thomas, stop eens even, ik heb een belangrijke vraag aan je”(Let op: op een toon die de nieuwsgierigheid wekt). Kind: “Ja, wat?” “Wat kan er gebeuren als jij telkens op de knopjes blijft drukken?”. Kind: “Eh… weet ik niet?”. Jij: “dat werkt net zoals bij jou. Als ik steeds maar op dit plekje op jouw hand blijf drukken, dan gaat dat irriteren en zelfs pijn doen. Zo’n knopje heeft geen pijn, maar gaat wel kapot. Met dit automaat kunnen mensen betalen,. En wat gebeurt er dan als hij kapot gaat?” Kind: “Dan kunnen mensen niet meer betalen.” Jij: “dat zou vervelend zijn, hè?” Kind: “Ja”. Jij: “weet je hoeveel zo’n apparaat kost?”. Kind: “Nee”. Jij: “raad eens?” etc.
Grote kans dat het in het vervolg uit zichzelf niet meer aan de knopjes van de pin automaat zal zitten. Ook nog een behoorlijke kans dat het een volgende keer toch nog te verleidelijk is. De nieuwsgierigheid van een innerlijk jongetje is zo aantrekkelijk! Maar dat geeft niet: je kind is het nog aan het leren!
Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Als je hooggevoelig kind je adrenaline doet stijgen…“BWAAAAH!!!!” schreeuwt mijn jongste plotseling luidkeels. Adrenaline schiet door mijn lijf en verjaagt tijdelijk zen mama. Vanwege de decibellen en vervolgens de gedachte die onmiddellijk in mij opkomt: “Oeps: hij is gespannen!”
Ook mijn jongste is behoorlijk gevoelig van aard (in termen van de innerlijke familie: hij heeft een sterk innerlijk meisje). Dus raakt hij sneller gespannen. Daar waar zijn oudere broers dan rust en ontspanning opzoeken, gooit hij de spanning er regelmatig met flink wat tumult uit. Een aanslag op de (ook al zo gevoelige) zintuigen van de overige gezinsleden. Waardoor de spanningsbarometer in onze woonkamer zomaar naar ‘stormachtig’ kan schieten.
Hiermee onthul ik ook wat mijn zoontje mij inmiddels al jaren aan het leren is: hoe ik – te midden van zijn spanningsontladingen – rustig blijf. Grappend verwoord: hoe ik blijf doorademen terwijl ik door de bliksem getroffen word. Want wat een kracht heeft mijn manneke!
De adrenaline doet mijn hartslag verhogen, mijn ademhaling versnellen, mijn spieren aanspannen: in mijn lichaam is het sympathische systeem geactiveerd. Dat is de reactie van je lichaam op acute stress. De vlucht / vecht reactie. Als je (hoog)gevoelig bent, schrik je eerder en wordt het sympathische systeem dus ook sneller geactiveerd. Dat geldt ook voor mensen die al gespannen zijn.
Als ik niet oplet, dendert de bal van spanning in mijn maag met een rotvaart naar mijn keel om daar met een woeste “hou eens op!” naar buiten te rollen. Mijn innerlijke man beschermt dan op zijn primitieve manier, mijn geschrokken innerlijke meisje. Dit is het gevaarlijk duo. Wat niet werkt omdat mijn zoontje dan ook schrikt en mij met de snelheid van een boomerang een tweede, nog luidere, “BWÁÁÁÁÁH” naar mijn hoofd slingert.
Als zijn moeder en rolmodel, is het uiteraard aan mij om dit patroon te doorbreken. Makkelijker gezegd dan gedaan als je sympathische systeem op hol is geslagen. En toch… het kan! Spanning blijft in de lucht hangen zolang het ‘naar boven schiet’. Hij schreeuwt, ik snauw, hij schreeuwt etc… Het kan zelfs erger worden als spanning, spanning tegenkomt. Als twee donderwolken, botsend in de lucht. Spanning verdwijnt als het aarde vindt, net als bliksem. Dat is alleen de andere kant op dan je, onder invloed van stress, neigt te doen.
“BWAAAAH!!!!” mijn jongste schreeuwt. Ik signaleer bewust dat ik schrik. Inmiddels weet ik precies waar ik dat in mijn lichaam voel, waardoor ik er alert op ben. Gelijk verplaats ik mijn adem naar mijn buik, leg mijn hand op mijn buik en adem langzaam en diep in, via mijn neus. Ik laat mijn schouders zakken en trek mijn mond open (alsof ik gaap), om mijn kaak te ontspannen. Als ik erg geschrokken ben en het praktisch mogelijk is, loop ik soms eerst even weg (mijn time-out). Bij de uitademing laat ik de spanning naar beneden (naar de aarde) weg stromen. Ik zet mijn beide voeten stevig op de grond. Dan loop ik naar mijn kind, kom op ooghoogte, leg mijn hand rustig op zijn rug of schouders en vraag hem, vanuit de rust in mijn buik (innerlijke vrouw): “Zo, dat was een harde schreeuw! Wat is er?”.
Oefening baart kunst. Als je wilt leren om de rust terug te vinden wanneer je in de stress schiet, raad ik je aan om deze techniek een tijd lang, dagelijks te oefenen op momenten dat je niet geschrokken bent. Dan gaat het je steeds vaker lukken op de momenten dat je werkelijk in de stress schiet.
Janneke van Olphen – enVie Gevoeligheid | Grootbrengen
Hooggevoelig in de klas! Als je een hoogsensitief oftewel hooggevoelig kind hebt dat naar school gaat, dan kun je er niet van uitgaan dat leerkrachten weten wat hooggevoeligheid inhoudt. De meeste leerkrachten zijn zeker bereid om je kind beter te begrijpen en handvatten te krijgen die voorkomen dat er problemen ontstaan. Ze hebben dan wel behoefte aan concrete beschrijvingen van kenmerkend gedrag en praktische handvatten. In 2 blogs krijg je ze aangereikt.
Laat ik een voorbeeld geven. Je weet dat je hooggevoelig kind schrikt als hij/zij op een strenge toon wordt aangesproken. Je gaat daarom naar de leerkracht en zegt: “het is beter om mijn kind niet op een strenge toon aan te spreken”. Ten eerste is dit niet concreet. Omdat wat als ‘streng’ wordt opgevat, per persoon verschilt. ‘Streng’ is dus een mening. Een hooggevoelig kind zegt al dat iemand ‘streng’ spreekt als iemand met veel volume iets zegt.
Ten tweede is deze zin negatief geformuleerd. Namelijk: wat de leerkracht niet moet doen. Op ‘niet’ zinnen hebben de mensen de neiging om met weerstand te reageren. Het is dus slimmer om de zin in ‘wel’ termen te formuleren.
Bijvoorbeeld: “Als je mijn kind ergens op aan wilt spreken, dring je makkelijke tot hem/haar door als naar mijn kind toe loopt, op ooghoogte komt, oogcontact maakt en op een wat zachtere stem dan gewoonlijk te zegt wat je tegen mijn kind wilt zeggen.”
Ook het woord ‘hooggevoelig’ is niet concreet. Want waar merk je het dan aan dat een kind ‘hooggevoelig’ is? Dat is wat de leerkracht graag wil weten want dan kan de leerkracht het gedrag gaan herkennen. Daarom heb ik deze lijst gemaakt met zo concreet mogelijk gedrag waar je een hooggevoelig kind in de klas aan kunt herkennen. Dat kun je aanvullen met concreet gedrag dat kenmerkend is voor jouw kind in de klas. Concreet gedrag is de antwoord op de vraag: wat doet mijn kind wel of niet in de klas? Concreet gedrag zal het voor de leerkracht makkelijker maken om te erkennen dat je kind bepaalde specifieke behoeftes heeft.
Houd ook in je achterhoofd dat hooggevoeligheid een eigenschap is. Elk kind voelt, alleen de mate waarin kinderen voelen, verschilt. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor dominantie. Kinderen verschillen ook in de mate waarin zij dominant zijn. Problemen ontstaan als je hier verkeerd mee omgaat. Je bespreekt dit met de leerkracht om problemen te voorkomen. Dat wil de leerkracht doorgaans ook graag, dus daarin zijn jullie gelijkgestemd.
Nadat jij en de leerkracht samen het gedrag van je kind hebben herkend, wordt het tijd voor de praktische handvatten. Het beste advies wat ik jou hierbij als eerste kan geven is: jij weet het beste wat jouw kind nodig heeft, niet ik. Ook elk hooggevoelig kind is uniek. Je helpt je kind het beste door zelf te kijken naar wat je kind nodig heeft. Dat is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Geef daarom stapsgewijs antwoord op onderstaande vragen om tot praktische handvatten voor de leerkracht te komen:
Bijvoorbeeld:
Uiteraard kan ik je ook vele praktische handvatten meegeven. Dat doe ik volgende week, in deel 2 van ‘Hooggevoelig in de klas’. Tot die tijd ben ik benieuwd hoe het je vergaat om zelf praktische handvatten te formuleren. Want hoe bruikbaar de handvatten van volgende week ook zullen zijn: die van jou passen het beste bij jouw kind. Dat ligt namelijk best… gevoelig 😉
Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Slapen deel 2: je hooggevoelig kind en het bad-bed ritueelEen hooggevoelig, hoogsensitief kind heeft vaker moeite met in slaap vallen dan kinderen die niet hooggevoelig zijn. Opgebouwde spanningen, allerlei indrukken: ze kunnen je kind letterlijk wakker houden. Terwijl slaap nu juist helpt om die prikkels te verwerken. Vorig blog deel 1: een goede voorbereiding op slaap. Deze week deel 2: het bad-bed slaapritueel.
Heb jij nog goede tips? Plaats een reactie!
Geschreven door: Janneke van Olphen enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Hooggevoelig kind slapen deel 1: voorbereidingEen hooggevoelig, hoogsensitief kind heeft vaker moeite met in slaap vallen dan kinderen die niet hooggevoelig zijn. Opgebouwde spanningen, allerlei indrukken: ze kunnen je kind letterlijk wakker houden. Terwijl slaap nu juist helpt om die prikkels te verwerken. Als ouder van een hooggevoelig kind kun je dus vaak wel wat goede tips voor een gezonde nachtrust gebruiken! Hier valt zoveel over te zeggen dat ik dit blog in 2 delen schrijf. Vandaag deel 1: een goede voorbereiding op slaap. Volgende week deel 2: het slaapritueel.
Voeding heeft uiteraard direct effect op het lichaam van je kind, dus ook op de hormoonhuishouding van je kind. Zo kan voeding je kind druk maken of juist rustiger.
|
NIET |
WEL |
| Caffeine werkt enorm prikkelend. Dranken als thee (behalve kruidenthee), cola, energy drinks, koffie. | Verse groenten. Vooral de groene bladgroenten, rijk aan chlorophyl. Maak mousse van deze groenten met een beetje bouillonpoeder en crème fraiche: dan eet je kind het vaak veel makkelijker. |
| Suiker en glucose doen je bloedsuiker snel stijgen en weer dalen (mood swings). Zit uiteraard in toetjes (ook fruityoghurt), snoep, koek maar ook in heel veel sappen en ketchup, kant en klaar sauzen etc. | Volkoren granen, zoals volkorenbrood, rijst en pasta. Hebben een kalmerend effect op het zenuwstelsel en het bewustzijn. Koolhydraten stimuleren ook de aanmaak van serotonine, wat weer voor een goede nachtrust zorgt. |
| Geraffineerde koolhydraten doen je bloedsuiker snel stijgen en weer dalen (mood swings). Witbrood, witte pasta, witte rijst. | Noten en zaden. Hebben een kalmerend effect. Denk ook eens aan Chia zaden. |
| Fast food: doet bloedsuikerspiegel stijgen en werkt prikkelend door de additieven. Voeding met veel vet, conserveringsmiddelen, chemische toevoegingen, zout. Laag in vitamines & mineralen. | Een glas warme melk bevat tryptofaan. Wordt omgezet in serotonine in het lichaam, wat een slaperig gevoel veroorzaakt en het wakker blijven voorkomt. Ook banaan, kikkererwten en cacao bevat tryptofaan. |
| Sla: bevat een aan opium gerelateerde substantie gecombineerd met sporen van hyoscyarnine, wat slaap stimuleert. | |
Let op: het gebruik van melatonine of valeriaan altijd eerst met je huisarts checken!
Lees ook deel 2: het naar bed gaan en slaapritueel
Geschreven door: Janneke van Olphen enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Ik vind het leuk als je een reactie plaatst!
Kwaliteiten van je hooggevoelig, hoogsensitief kindDe meeste ouders ontdekken dat hun kind hooggevoelig oftwel hoogsensitief is doordat hun kind sneller verdrietig is of angstig is, doordat hun kind last heeft van dingen waar andere kinderen minder last van hebben en door opmerkingen die gemaakt worden door anderen. Je komt dan in aanraking met hooggevoeligheid vanuit de problemen die je in het dagelijks leven tegenkomt. Zo kan het makkelijk gebeuren dat de kwaliteiten van hooggevoeligheid onderbelicht blijven. Hoog tijd voor een blog dat het licht doet schijnen op de kwaliteiten van hooggevoeligheid. Wellicht herken je ze ook bij jezelf…
Lieke is bijzonder kieskeurig als het gaat om kleding. De meeste stoffen kriebelen of zitten niet lekker. Het is dan ook vaak een flinke zoektocht naar de juiste kleding.
Je kunt dan negatieve gedachtes hebben als: “dit is toch niet normaal?”, “Wat kost dit toch een tijd” , “Wat een toestand en met eten is ze ook al zo kieskeurig!”
Of een positieve blik hebben: “ze weet wat zij wel en niet fijn vindt” “ze durft uit te spreken wat ze wel/niet fijn vindt” of “ze wordt zich bewust van wat fijn voor haar is”.
Lading. De negatieve of positieve blik die je hebt, is de lading waarmee je kijkt. En die lading voelt je hooggevoelig kind. Waarmee je onbewust beïnvloedt hoe je kind naar zichzelf kijkt.
Als je merkt dat je het gedrag van je hooggevoelig kind vaak als ‘moeilijk’of ‘zorgelijk’ bestempelt, kan deze oefening je helpen om op andere gedachtes te komen. Zoals gezegd: hiermee beïnvloed je ook de gedachten die je kind over zichzelf heeft.
“Elk voordeel heb z’n nadeel” is 1 van Johan Cruyff’s uitspraken. Dat geldt ook voor eigenschappen. Elke kwaliteit heeft haar schaduwkant en omgekeerd dus ook: elke schaduwkant verbergt aan de andere kant van de medaille een kwaliteit. Het enige wat je hoeft te doen, is de medaille omdraaien.
Voorbeelden:
| Schaduwkant | Kwaliteit |
| Mijn kind is snel overstuur | Mijn kind staat open, ervaart veel |
| Mijn kind kan niet tegen veranderingen | Mijn kind hecht aan wat vertrouwd is |
| Mijn kind is een drama queen | Mijn kind is fijngevoelig |
| Mijn kind is dromerig | Mijn kind heeft een rijke binnenwereld |
| Mijn kind trekt zich van alles aan | Mijn kind heeft een groot inlevingsvermogen |
Veel plezier met het creëren van je realiteit :))
Meer inzicht en tips ontvangen? Kom naar de workshop ‘Hooggevoelig Kind’ !
Zelf hooggevoelig? Dan is de workshop ‘Hooggevoelige Ouders’ speciaal voor jou.
Deel de kwaliteiten van jouw hooggevoelig kind door een reactie te plaatsen!
Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Omdat een hooggevoelig kind van alles aanvoelt, allerlei details ziet en subtiele geluiden hoort, zit de aandacht van je kind vaak ergens anders dan bij zichzelf.
Een paar voorbeelden:
Handig die opmerkzaamheid en tegelijkertijd ook vermoeiend. Zeker als je nog niet bewust weet te switchen van binnen naar buiten en andersom.
Bewust je aandacht leren verplaatsen van buiten naar binnen en andersom helpt je kind om:
Kortom: het voorkomt dat je kind chronisch van zichzelf afdwaalt.
De vraag is alleen: hoe leer je jouw kind te switchen van de buitenwereld naar de binnenwereld? Daar zijn oefeningen voor. De oefeningen die ik in dit blog met jullie deel, is zowel simpel, effectief als leuk om te doen! Dan is de kans groter dat je kind het spelletje mee wil spelen. En je leert het hierdoor zelf ook!
Door deze oefening regelmatig te doen, word je er als ‘speler’ bewuster van wanneer je met je aandacht bij jezelf zit en wanneer buiten jezelf. Als ‘ontdekker’ word je er bewuster van wanneer anderen met hun aandacht in jouw ruimte zitten en wanneer niet. In combinatie met de kleurenbubbel helpt het jou en je hooggevoelig kind om te voorkomen dat je adwaalt of dingen van anderen opneemt terwijl je dat eigenlijk niet wilt.
Veel plezier hiermee!
Meer inzicht en tips ontvangen? Kom naar de workshop ‘Hooggevoelig Kind’
Zelf hooggevoelig? Dan is de workshop ‘Hooggevoelige Ouders’ speciaal voor jou.
Liever één op één? Dan kun je ook een consult aanvragen.
Ik vind het leuk als je een reactie plaatst!
Janneke van Olphen | enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Laaste Nieuwtjes