Dat het niet mogelijk is om altijd te voldoen in de ogen van anderen, wist je toen nog niet. Als kind kon je nog niet inschatten wat reëel is en nog niet relativeren: die vaardigheden ontwikkelen zich namelijk in de loop van je jeugd.
Het ging ‘mis’
In jouw kinderogen ging het ‘mis’ zodra er geen harmonie was. En door wie ging het ‘mis’? In elk geval ook door jou. Omdat jij niet voldeed, tekort schoot. Zo ontstonden de eerste schuldgevoelens. Onbewust schoof je van binnen de lat nog nét ietsje hoger. Om te voorkomen dat het een volgende keer weer ‘mis’ zou gaan. En je hart opnieuw zou steken. Tevergeefs, uiteraard. Maar ook dat wist je toen nog niet.
Schuldgevoelens
Schuldgevoelens komen voort uit het gevoel niet te voldoen. Als je hooggevoelig van aard bent, voel je haarfijn aan wat mensen van je willen en verwachten. Dus heb je het ook eerder door wanneer je daar niet aan voldoet. Dat staat dan in schril contrast met je behoefte aan harmonie. Vandaar dat schuldgevoelens relatief vaak voorkomen bij mensen met een hooggevoelige aard.
Als hooggevoelige ouder
Als hooggevoelige ouder worden de schuldgevoelens vaak opnieuw aangewakkerd. Je begint aan je ouderschap met diepe hartewensen. Hartewensen zoals: ‘Ik zal mijn kind liefdevol grootbrengen’ en ‘ik zal er zijn als mijn kind mij nodig heeft’. Het valt mij steeds weer op hoe bewust hooggevoelige ouders van hun hartewensen zijn, wanneer ze aan kinderen beginnen.
Snelkookpan
Kenmerkend aan ouderschap is ook, dat je leven behoorlijk verandert. Dat er veel onvoorspelbare dingen gebeuren. Dat je (zeker in de beginjaren) steeds alert bent. Veranderingen, onvoorspelbaarheid, alert zijn: een snelkookpan voor overprikkeling. Dus reageer je ook sneller geprikkeld dan je zo diep gewenst had. Gaat het weer ‘mis’. En voel je je vervolgens schuldig. Door die schuldgevoelens voel je je niet bepaald relaxter, integendeel! Waardoor je ook weer sneller geprikkeld reageert. Dan zit je dus in de prikkelcirkel.
Signaal
Wanneer schuldgevoelens weer alom aanwezig zijn in je dagelijks leven, kun je als volwassene besluiten om er iets mee te doen. Belangrijk is dan wel, dat je die schuldgevoelens niet meer ziet als een ongewenste verstoorder van je innerlijke rust, maar als een signaal.
Geen prettig gevoel
Schuldgevoelens zijn een signaal dat jij lijdt onder de afwijzing van jezelf. Op het moment dat jij je schuldig voelt, vind je dat je niet voldoet (aan je eigen hartewens). Dat is geen prettig gevoel. Dankzij het feit dat dit geen prettig gevoel is, merk je het op. Daardoor kun je er iets mee.
Wat kun je er dan mee?
Omdat je nu volwassen bent, kun je anders leren omgaan met je schuldgevoelens dan toen je kind was. Dat vraagt in de eerste plaats van je, dat je het schuldgevoel bij je zelf herkent.
Waarnemen
Als je het schuldgevoel eenmaal herkent, kun je het een tijdje waarnemen. Voel waar in je lichaam je de schuldgevoelens voelt, leg je hand op die plek, op dezelfde manier als je je hand op iemands schouder legt om te laten weten dat je er bent. Op deze manier ‘ben’ je er even voor jezelf. Voel ook even wat dat met jou doet.
Switchen van perspectief
Als je jezelf waarneemt, kijk je vanuit een heel ander perspectief naar jezelf dan wanneer je van jezelf baalt en jezelf afwijst. Alleen al dit switchen van perspectief, maakt dat je anders met jezelf omgaat op het moment dat dingen niet naar je (harte)wens gaan. Schuldgevoelens (en de gevolgen daarvan) houd je dus wel of niet in stand door de manier waarop je er mee omgaat. Elke keer dat je het signaal oppikt, heb je weer een nieuwe kans om van binnen het tij te keren.
Wat nog meer?
Uiteraard valt er nog veel meer te leren van schuldgevoelens. Kijk eerst maar hoe dat ‘switchen van perspectief’ je afgaat.
Tijdens de Cursus Hooggevoelige Ouders leer je meer. Ook over het doorbreken van de prikkelcirkel. De eerstvolgende data zijn:
- Vrijdag 12 februari in Zeist
- Zaterdag 26 maart in Soest.
Je bent van harte welkom!
Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen