Je ergert je aan kleine dingen, voelt je moe, verdraagt al dat geluid niet, slaapt slecht in. Je wilt even helemaal niks en niemand om je heen: je bent overprikkeld. Het merendeel van de ouders is zelf wel eens overprikkeld. Ouders van een hooggevoelig kind vaker. Dat komt omdat hooggevoeligheid vaak ook een eigenschap is van (één van) de ouders van een hooggevoelig kind. Dan komen prikkels bij jou dus ook meer en heftiger binnen, waardoor je sneller overprikkeld raakt dan iemand die niet hooggevoelig is.
Het goede nieuws is dat je jouw kind hierdoor extra goed kunt begrijpen en juist een hooggevoelig kind heeft veel baat bij begrip. Het minder goede nieuws is dat je dezelfde valkuilen hebt. Maar die kun je leren voorkomen en daarmee meteen een goed voorbeeld zijn voor je kind.
Signalen
Signalen van overprikkeling zijn bij een volwassene niet heel anders dan bij een kind. Volwassenen drukken de signalen alleen eerder weg waardoor het een tijdje kan duren voordat je ze opmerkt. Een aantal signalen:
- Snel geërgerd
- Gespannen
- Emotioneel
- Geen zin in gezelschap
- Het niet meer zien zitten
- Slecht slapen
- Moe, futloos
- Vaak hoofdpijn of buikpijn
- Geluiden, fel licht of aanrakingen slecht verdragen.
- Sterk behoefte aan rust en aan stilte.
Hoe komt het nou?
Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor overprikkeling. Als je de signalen bij jezelf herkent, probeer dan de oorzaak te achterhalen. Veel voorkomende oorzaken zijn:
Nieuwe situatie: je hebt nieuw werk, bent net verhuisd, hebt een baby gekregen. In een nieuwe situatie ben je extra alert omdat je niet op routine kunt varen. Daardoor komen er meer prikkels binnen.
Veel tegelijkertijd: veel verjaardagen, extra klussen en toen ging de wasmachine ook nog eens kapot. Soms gebeurt er veel tegelijkertijd waardoor je te weinig rust krijgt om de prikkels te verwerken.
Jezelf hoge eisen opleggen, perfectionisme. Een hooggevoelig persoon voelt aan wat de wensen van anderen zijn en kan zich daar verantwoordelijk voor gaan voelen. Perfectionisme ligt op de loer: je wilt zo goed mogelijk aan ieders wensen voldoen. De valkuil is dat je hierbij oog voor jezelf verliest, voor waar jij behoefte aan hebt.
Streng voor jezelf zijn. Hooggevoelige ouders van nu hebben zich als kind vaak afgewezen gevoeld met opmerkingen als: “stel je niet zo aan” “doe niet zo overdreven “ “hou nou toch eens op met dat gejankt”. De kans is groot dat je die strenge normen onbewust hebt overgenomen en nu zelf streng bent op jezelf. Hierdoor negeer je signalen die aangeven dat het tijd wordt om voor jezelf te zorgen.
Sterke wil. Iemand met een sterke wil is zeer leergierig en borrelt van de ideeën en initiatieven. Dat is een eigenschap, net als hooggevoeligheid. De combinatie is niet altijd even makkelijk: in je enthousiasme ‘vergeet’ je vaak dat je ook snel overprikkeld raakt. Hooggevoelige mensen met een sterke wil raken al gauw oog kwijt voor hun hooggevoeligheid. Tot ze merken dat alles en iedereen ze irriteert.
Wat doe je eraan?
Ontspannen. Weet waar jij van ontspant, waar je van bijkomt. Vaak is dat een bad, een wandeling, naar zachte muziek luisteren (dus niet muziek waar je een kick van krijgt), een boek lezen, even mediteren, een dutje doen of met een kopje thee in de tuin zitten en naar de vogels luisteren.
Time-out. Zorg dat je tijd inplant om bij te kunnen komen. Je kunt nog zo goed weten waar je van ontspant: als je hier de tijd niet voor neemt, ontspan je niet.
Aandachtig zijn. Genieten van het moment werkt ontspannend. Als je steeds met je aandacht ergens anders zit, lukt dat niet. Oefen jezelf om meer met je aandacht in het hier en nu te zijn.
Loslaten. Ben je overprikkeld? Zorg dat je weet wat nu echt belangrijk is en prioriteit heeft. Laat de andere zaken bewust los.
De cirkel doorbreken. Dit is de cirkel: je snauwt tegen je kind, het valt je op en daarna baal je ook nog eens van jezelf. Daardoor voer je de spanning nog eens extra op: je moet wel een goede ouder zijn! Die spanning stapelt zich op en de kans op een nieuwe snauw neemt hiermee toe. De cirkel doorbreek je door in plaats van je eigen gedrag af te wijzen, met compassie naar jezelf te kijken. Een metafoor: schenk jezelf in gedachten een prachtige bos bloemen.
Herken je dit?
Wil je de slag maken van weten naar toepassen in je eigen situatie?
Klik dan hier: workshop voor hooggevoelige ouders!
Ik vind het leuk als je een reactie plaatst!
Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Selecteer het boek naar keuze en bestel vandaag nog!
Hallo, ik herken veel in je verhaal, zelf heb ik ook hsp, ik voelde me dan als kind ook dikwijls onbegrepen. Mijn kinderen hebben autisme, dit leunt dicht aan bij hsp, dus ik weet niet of ze ook hsp hebben. Ik vind je blog wel heel herkenbaar. Groeten van Patricia
Beste Janneke,
Zeer, bijna pijnlijk, herkenbaar. Gelukkig weet ik het, zie ik het (niet altijd op tijd maar toch) en kan ik de door jou genoemde cirkel doorbreken. Maar ontspannen, dat lukt me niet. Ik kan niet eens meer lezen. Erg lastig. Ik wil mijn gevoelige kindjes het juiste vb geven maar zo lukt dat niet. En dat is dan weer een cirkeltje…. :-).
Soms probeer ik je tips wat meer op in te laten werken. Gelukkig ben ik niet ‘gek’.
Groet, A.
Hoi,
Ikke weer. 😉
Vooral een goede tip om de circel te doorbreken. Het werkt echt zo, terwijl ik er niet eens bij stil had gestaan. Dat maakt het zo fijn om de dingen hier op de site te lezen.
Eigenlijk weet je ze wel, maar je denkt er gewoon niet aan. Je hersenen pijnigen zich in het stukje balen van jezelf en dat je zo niet mag zijn, dat je gewoon vergeet dat het een circel is en er zo niets veranderd.
Iemand heeft ooit gezegd: als je niet goed voor jezelf zorgt kun je ook niet goed voor een ander zorgen.
En dat signalen kunnen echt heel sterk worden als je ze negeert of gewoon niet in de gaten hebt, heb ik ervaren!
Vorig jaar ben ik 12 weken in Centrum voor psychisch herstel geweest omdat ik depressief was. Alle signalen waren zo uitvergroot omdat ik niet wist dat ik hooggevoelig was.
Wat bij mij ook helpt om mijn aandacht uit mijn hoofd te houden, is een mantra (zinnetje) herhalen. Zeker als ik merk dat bij het hier en nu mijn gedachten blijven malen.
Groetjes, Wendy
Deels heel herkenbaar. Ik weet niet zo goed of mijn dochtertje hooggevoelig is, maar ik wel. En ik merk dat ik altijd moe ben, onzeker en zo ontzettend graag een lieve moeder wil zijn. En iedereen tevreden wil houden. En bang voor het oordeel van anderen. En ik merk dat dat inderdaad lijdt tot spanningen in de opvoeding. Wel fijn om te lezen dat dit dus helemaal niet zo gek is.
Wat een herkenning, en wat confronterend ook. Ik heb van mezelf al heel lang het idee dat ik hooggevoelig ben, en van mijn oudste zoon (6) ook, zeker de laatste tijd. Met name de laatste maanden heb ik veel problemen met mezelf en met de opvoeding, en ik begin steeds meer in te zien dat het met name aan mezelf ligt (misschien ook wel aan hoe anderen met mij omgaan – en gingen) en dat ik veel meer stil moet staan bij het doorbreken van een cirkel, inderdaad. En veel meer moet stilstaan bij mijn zoon, die waarschijnlijk lijdt onder zijn eigen gevoeligheid, en mijn ongevoelige omgang daarmee, omdat ik er zelf ook mee zit.
pffff.
Hallo Kristel,
Dank je voor je reactie. Dat je jezelf toestaat om dit allemaal te zien, is al een hele grote stap. Doordat je steeds duidelijker ziet wat je allemaal anders zou wensen, kun je over het hoofd zien dát je het ziet. Een grote pluim hiervoor! Wat de cirkel doorbreken betreft: dat hoef je niet alleen te doen. Wij zijn er bijvoorbeeld om je daarbij te helpen als je dat wilt. Komende week zet ik de workshops voor het najaar op de site en je mag altijd contact met ons opnemen om iets te overleggen. Hartelijke groet!
Wat troostend om dit te lezen… Al jaren weet ik dat ik hoogsensitief ben, net zoals onze oudste zoon van 3,5. Hoewel ik dit de normaalste zaak van de wereld vind en er volgens mij prima mee om kan gaan, heb ik er nooit bij stilgestaan dat ik dáárom altijd zo prikkelbaar ben! Ik dacht dat ik wel moe zou zijn, ben zelfs naar de huisarts gegaan om bloed te laten prikken want het is toch niet normaal dat ik zó weinig van mijn twee peuters kan hebben? Nu heb ik het idee dat ik eindelijk een ingang gevonden heb waar ik echt iets mee kan, zoals om te beginnen de computer (waar ik iedere dag de hele dag achter zit) nu eens écht vaker uitzetten en een rustig plekje opzoeken.
Ik herken heel erg veel en dat is tegelijkertijd een opluchting en een verzwaring. Positief is inderdaad dat je het herkent. Valkuilen zie ik echter ook. Lastig!
Wat een herkenning!! Zou wel graag willen weten of er een verband bestaat tussen ADHD en hsp? Gaan deze dingen wel (vaker) samen of is het het een of het ander?? Veel symptomen komen overeen namelijk en ik herken mezelf in beide..
Gr. Esther
Wat ik me afvraag, hebben hoogsensitieve mensen ook migraine ,of eigenlijk eerder andersom, zijn migrainepatienten vaak hoogsensitief? Daar ben ik zeer benieuwd naar…
Jee, wat een ongelooflijk herkenbaar verhaal. Zo fijn om te lezen. Heb me zo vaak afgevraagd waarom en waarom ik zo anders was. Ook als kind. Gelukkig is er in deze tijd zoveel meer bekend over HSP, zodat je je niet meer steeds af hoeft te vragen waarom je zo anders bent als anderen. En waarom je niet van grote groepen houdt, of van harde geluiden of juist houdt van lekkere zachte stoffen en een lekker warm zonnetje.
Dank je wel Janneke voor het delen van je kennis!
Groetjes Marian
Ha Janneke, opnieuw zoveel herkenning. Veel gehad aan je workshop over kinderen. Wil die voor ouders ook nog doen, maar even geen energie. December hakt er altijd in, met veel verjaardagen, sint, kerst en oud en nieuw. Voor mij en mijn oudste een leuke maar vermoeiende periode. Komen nu weer een beetje in het gewone werk-school-opvang ritme. Ik blijf je volgen!
Voor zovelen herkenbaar, zo ook voor mij. Ik weet nog niet zo lang dat ik HSPer ben en heb ook getwijfeld of het geen add of autisme was.
Één van mijn kinderen heeft namelijk autisme en er zijn veel raakvlakken.
Echter een aantal kenmerken die autisten hebben, bezit ik niet. Wel dat ik snel overprikkeld ben en schrik van onverwachte geluiden en aanrakingen. Kan me soms ook van de buitenwereld afsluiten (zelfbescherming?) en voel me regelmatig overrompeld als mensen direct iets van mij willen en/of weten. Dan klap ik dicht en kan op de simpelste vraag geen antwoord meer geven, terwijl ik het wél weet. Daardoor heb ik me lange tijd ook heel dom gevoeld, net als vroeger op school. Op mijn rapport stond steevast: “het zit er wel in, maar komt er niet uit” En dat is soms nog zo. Een poosje geleden heb ik een Mind Fulness cursus gevolgd en dat was bijzonder prettig en rustgevend. Misschien een aanrader voor meerdere mensen hier?
Tjee, weer herkenning. Het doorbreken van de cirkel is inderdaad belangrijk.. Ik ga ermee aan de slag. Bedankt voor de duidelijke blog! Hier kan ik wel wat mee :-). Groetjes, Marleen
Zo bizar!!! Sinds een paar weken ben ik me gaan verdiepen in hooggevoeligheid. Nadat ik vertelde aan een vriendin dat ik me zorgde maakte over mijn dochter (3jr) omdat ze ‘anders’ kon reageren gaf zij me de tip me te verdiepen in hooggevoelige kinderen. Nu ik dit blog lees valt de hele puzzel in elkaar, dit ben ik! Ook ik ben hooggevoelig. Toen ik dit blog aan mijn partner liet lezen zei hij dan ook:’ heb je dit zelf geschreven? Dit ben jij!!’ Bedankt voor de mooie inzichten en tips. Ik weet nu waarom ik ben zoals ik ben. En mij dochter ook uiteraard!! Bedankt!!!
Wat geweldig om te lezen! Dank je voor je reactie! Begrip leidt tot zoveel meer geluk: dat wens ik je toe.
Als ik overprikkeld ben en snauw heb ik letterlijk ruimte nodig. Even terugtrekken op onze kamer en wat lezen of slapen helpt.
Ik raak op verjaardagen overprikkeld door de aanwezigheid van meerdere mensen. Ik hou me al op achtergrond, maar al het geluid en alle emoties die uitgestraald worden zuigen mijn energie leeg.
Dank je wel voor je mooie artikel Janneke.
Het is heel herkenbaar. Ik ervaar het als lastig om uit de vicieuze cirkel te komen. Gaat niet fijn met kind…niet fijn met mij. Elk positief punt aanpakken en vast willen houden. En als t goed gaat voel ik mezelf ook stuk beter. X
Lieve Sonja, het is vaak vooral je rotgevoel hierover die je in de cirkel houdt. Daarmee zet je jezelf onder druk. Tijd en aandacht voor jou inruimen is belangrijk. En zien dat je je best doet, dat je aan het leren bent, dat het ook de bedoeling is dat je leert. En dat het goed is dat je leert omdat je daarmee groeit. Als je dat weet (of jezelf hieraan herinnert, daar zijn technieken voor), weet je ook dat je geen rotgevoel over jezelf hoeft te hebben. Liefs!
Hallo,
Ik weet sinds kort dat ik (35), net als mijn moeder (60+) ook hoogsensitief ben. Ik zou graag zo’n cursus willen volgen om beter met deze ziekte te leren omgaan want ik ben al sinds mn 13e chronisch moe. Na jarenlang onderzoek in diverse ziekenhuizen is er nooit iets afwijkends geconstateerd. Ik denk nu dat ik het in dit circuit moet zoeken. Ik kan alleen wegens langdurige ziekte de reis naar Soest niet aan. Wordt de cursus ook in Den Haag gegeven? Ik hoor graag van u.
Warme groet,
Maria