“Dat is niet eerlijk!” Het sterke rechtvaardigheidsgevoel van een hooggevoelig kind is kenmerkend. In onze straat zijn stratenmakers al weken aan het werk. Ze starten om 06:30 en mijn zoon ziet ze elke dag hard werken. Hij weet dat stratenmakers minder verdienen dan bijvoorbeeld advocaten. Mijn zoon is hier ontsteld over: ze werken toch hard? En hun werk is toch belangrijk?
Rechtvaardigheidsgevoel hooggevoelig kind
Voor eenieder is het gevoel dat iets ‘niet rechtvaardig’ of ‘niet eerlijk’ is, lastig te verteren. Dat komt omdat het raakt aan onze waarden, aan hetgeen wezenlijk van belang is. Hooggevoelige personen, dus ook hooggevoelige kinderen hebben een sterk rechtvaardigheidsgevoel. Omdat ze bewuster zijn van meer subtiele details, hebben ze het sneller in de gaten wanneer ‘Fenne net iets meer hagelslag krijgt dan Bas’. Omdat ze bovendien een intense beleving hebben, komt deze ongelijkheid diep binnen.
Flink overstuur
Hooggevoelige kinderen kunnen dan ook al flink overstuur raken van hetgeen ogenschijnlijk een minieme ongelijkheid lijkt en al helemaal als er sprake is van een grote ongelijkheid. Met vaak grote tranen tot gevolg.
Hooggevoelig met een sterke wil
Hooggevoelige kinderen met een sterke wil uiten de intensiteit van de emoties die gepaard gaan met ‘niet eerlijk’ vaak op een iets andere manier dan hooggevoelige kinderen die een meer gemiddelde wilskracht hebben.
Een voorbeeld
Ter illustratie: gisteren sprong één van onze katers op tafel. Hij weet dat dit niet mag, maar zijn drang naar lekkers en zijn drang naar een aai, overwinnen het telkens weer. Gisteren sprong hij dus op de tafel om een aai van mijn jongste zoon op te eisen. Daarbij stootte hij een vaas om. Het water miste op een haar na de computer van mijn man. Ik sprong op. “Samba!” zei ik op boze toon, terwijl ik naar een doek greep “Ga onmiddellijk van de tafel af!”
Vermanend
Ik mopperde en sprak mijn sullig kijkende kater vermanend toe. “je weet best dat je niet op de tafel mag springen, potverdorie!”. Mijn jongste zoon stond op en ging naast Samba zitten, die mij, inmiddels vanaf de grond, nog steeds sullig aan zat te staren. Mijn zoon nam het woord en zei op felle toon: “mam, je weet best dat Samba dit niet expres heeft gedaan! Het is niet eerlijk dat je zo streng tegen hem doet”.
Fel
Vaak reageren hooggevoelige kinderen met een sterke wil met meer felheid en vurigheid op onrechtvaardigheid. Ze zijn daarbij bovendien vaak ook bijzonder verbaal vaardig. Ze kunnen behoorlijk strijdvaardig zijn. Daardoor ben je als ouder ook eerder geneigd bent om ‘in discussie te gaan’ of fel terug te reageren.
Gepijnigd hart
Wanneer je beseft dat er achter die felheid een gepijnigd hart schuil gaat, besef je ook dat ‘in discussie gaan’ of ‘fel reageren’ de pijn alleen maar zal doen toenemen en daarmee, in eerste instantie, de felheid. Vaak laten hooggevoelige kinderen met een sterke wil hun gepijnigde hart pas zien als ze moe gestreden zijn. Dat ze de strijd aan durven te gaan voor iets dat hen aan het hart gaat, is moedig, al is het voor de ouders niet altijd makkelijk.
Gouden moment
Ik herken wat er schuil gaat achter de felheid van mijn zoon, dus ik zeg niets terug. Ik ga naast hem en Samba zitten en geef Samba een aai over zijn bol. Ik erken mijn zoon in wat hij mij vertelde en zeg: “Samba had het niet zo bedoeld, hè?”. “Nee!” antwoordt mijn zoon op een zowel triomfantelijk als opgeluchte toon. Hij slaat zijn armen om mij heen en zegt “jij schrok, hè mam?”. Als ik kon spinnen, dan had ik dat op dat moment zeker gedaan!
Begrijpelijk maar niet effectief
Een hooggevoelig kind raakt vaak eerder en intenser overstuur van onrechtvaardigheid. Daardoor kan het in de ogen van ouders lijken alsof ze ‘overdrijven’ en kan het zijn dat je als ouder gaat uitleggen dat het wel meevalt of geïrriteerd raakt. Dat is begrijpelijk, alleen het effect hiervan is dat je kind zich niet gehoord voelt. Het helpt dus niet bij het leren dealen met gevoelens van onrechtvaardigheid.
Wel effectief
Leren dealen met gevoelens van onrechtvaardigheid heeft tijd nodig, het is niet makkelijk. Erkenning geven aan het gevoel van onrecht heeft als effect dat je kind zich gezien en gehoord voelt, óók als het dan toch niet krijgt wat het wil en en gaandeweg keert omgaan met het sterke rechtvaardigheidsgevoel. Óók als je kind hooggevoelig mét een sterke wil is en ten strijde trekt wanneer het ‘oneerlijk’ is. Koester hun hart en zie hoe moedig ze zijn.
Zin om je hier verder in te verdiepen?
Je bent van harte welkom bij mijn cursus ‘Hooggevoelig & Strong-willed Kind’ of bij één van mijn andere cursussen en themadagen!
Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Selecteer het boek naar keuze en bestel vandaag nog!
