Spanning …

Snel oplopende spanning is kenmerkend voor een hooggevoelig kind. Een kind dat naast hooggevoelig, ook strong-willed van aard is, bouwt spanning vaak nog sneller op. En uit die spanning dan vaak op andere manieren. Manieren die voor de buitenwereld lang niet altijd herkenbaar zijn als uitingen van spanning.

Toen onze kater een tijd geleden werd overreden, waren mijn oudsten gelijk erg verdrietig: ze huilden veel en zochten ons steeds op voor troost. Mijn jongste huilde niet. Hij was de hele dag niet te genieten. Bozig, tegendraads, hij weerde ons af. Dat nam in de loop van de dag alleen maar toe. De spanning moest eruit, dacht ik, maar hoe? Dus gaf ik hem een foam knuppel waarmee hij op onze bank mocht slaan. Hij sloeg en hij sloeg en hij sloeg… Uiteindelijk barstte hij in huilen uit en kon ik hem troosten.

Verschillend

Dit voorval laat goed zien hoe verschillend kinderen kunnen reageren op spanning. Dit keer was er een duidelijke aanleiding, waardoor ik erop gespitst was. Het ‘onhandelbare’ gedrag van mijn jongste was zijn reactie op de schok (dus veel spanning).

Maar in het dagelijks leven wordt spanning bij een kind dat hooggevoelig en strong-willed van aard is, vaak niet als zodanig herkend.

Bij een kind dat hooggevoelig van aard is:

Dringen meer prikkels tot het bewustzijn door. Het ‘potje prikkels’ dat het bewustzijn aankan zit op een gegeven ogenblik vol. Omdat bij een hooggevoelig kind dus meer prikkels tot het bewustzijn doordringen, zit het potje eerder vol. Het voordeel is dat een hooggevoelig kind veel informatie haalt uit een indruk. Zich bijvoorbeeld bewuster is van allerlei smaken en structuren van een hap eten dan een kind dat niet hooggevoelig is. Een nadeel is dat ‘het potje’ van een hooggevoelig kind sneller vol zit en het kind dus, als het niet op tijd de prikkels kan verwerken, sneller gespannen en overprikkeld raakt.

Het kind uit de spanning o.a. door:

• Snel overstuur te raken.
• Huilerig te zijn.
• Zich terug te trekken, niet meer bereikbaar te zijn.
• Claimerig te doen.
• Angstig te zijn.

Dit zijn reacties die ouders doorgaans herkennen als spanning / overprikkeling. Als een kind zo reageert, denk je al snel: “het is allemaal teveel geweest”, “het is op” o.i.d. Het kan voor jou als ouder lastig zijn om dan altijd rustig te blijven (zeker als je zelf ook hooggevoelig bent). Maar instinctief weet je: als ik geïrriteerd reageer, dan maak ik het alleen maar erger.

Bij een kind dat hooggevoelig en strong-willed van aard is:

Dringen ook meer prikkels tot het bewustzijn door. Ook hier zit het potje dus sneller vol.

Daar komt nog eens bij, dat het kind ook strong-willed is, waardoor het prikkels opzoekt. Een hooggevoelig en strong-willed kind weet uiterst goed wat het wil. Het staat enorm nieuwsgierig in het leven en wil graag zoveel mogelijk ontdekken. Helaas raken ze aan de andere kant al snel overprikkeld door als die prikkels die ze zelf opzoeken. Dit uiten ze o.a. door:

• Overal tegenin te gaan.
• Een kort lontje te hebben.
• Druk te doen.
• Driftig te worden.
• Te schreeuwen.
• Soms zelfs: anderen te lijf te gaan: schoppen, slaan, bijten.
• Bovenstaand in de ogen van anderen soms zomaar, ‘out of the blue’ te doen.

Dit zijn reacties die lang niet altijd herkend worden als signalen van spanning / overprikkeling. Als een kind zo reageert, denk je al snel: “dit moet nu stoppen!” of “wat is er mis met dat kind?”. De meeste ouders blijven ook niet rustig als een kind zich zo gedraagt (zeker als je zelf hooggevoelig bent). Vaak roept dit gedrag automatisch irritatie op bij ouders. Waardoor er flinke vonken ontstaan tussen ouder en kind.

GRRR!

En ja: het is ook heftig, irritant, tenenkrommend als een kind zo reageert. Natuurlijk wil je dat het NU stopt omdat je er zelf ook helemaal tureluur van wordt! Hèhè, dat is eruit !

Slow down…

Leun dan nu eens achterover en kijk van een afstandje naar deze situatie:

Je vraagt iets aan je kind (bijvoorbeeld: “Kom je aan tafel zitten?”). Als reactie hierop schreeuwt je kind tegen je (“NEE!!!!! IK GA NIET AAN TAFEL!!!!!!). Jij schrikt en reageert automatisch bozig: “HEE!!! ZO PRAAT JIJ NIET TEGEN MIJ!!!”

Kijk naar je kind en vraag jezelf eens af: “op een schaal van 0-10: hoe ontspannen-gespannen is mijn kind nu?”. Is je kind hooggevoelig & strong-willed van aard, dan zul je antwoorden dat je ziet dat je kind behoorlijk gespannen is.

Kijk nog eens

Kijk dan opnieuw naar de situatie, vanuit nieuwsgierigheid, zonder te oordelen. Kijk naar het effect van je reactie op je kind: “raakt je kind eerder gespannen of ontspannen van je reactie?”. En hoe gespannen ben jij op dat moment? De kans is groot dat je ziet dat je kind nog meer gespannen raakt van jouw reactie en dat je zelf ook gespannen bent.

Dank je voor het meekijken!

Want dat is nou precies wat er zo vaak gebeurt als een hooggevoelig & strong-willed kind gespannen raakt en van nature reageert zoals het reageert. Uit gewoonte oftewel automatisme, reageren we hier spanning verhogend op.

Dit is zeker geen verwijt van mijn kant, ik heb hier juist veel begrip voor. Dat wil ik even benadrukken. Natuurlijk wil je dat je kind leert om spanning op een andere manier te uiten dan via agressie. Dat begint met het besef dat deze agressie vaak uit spanning voortkomt.

Je bent welkom!

Tijdens de cursus ‘Hooggevoelig & strong-willed kind’ leer je o.a. hoe je spanning verlagend kunt reageren. Waardoor er meer ontspanning ontstaat bij je kind, bij jezelf en in je gezin. Je bent van harte welkom!

Cursus hooggevoelig & strong-willed kind

Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen