Boris krijgt op z’n kop want hij is stout geweest. Dit kan logisch klinken, maar vaak is Boris op z’n kop geven, de wereld op z’n kop zetten. Ik zet de wereld regelmatig een beetje op z’n kop dus bij voorbaat een schouderklopje als je dit leest 😉
Boris is een pienter, gevoelig en vurig kind. Met grote gretigheid gaat hij het avontuur van het leven aan en hij is niet snel verzadigd in zijn leerhonger. Tegelijkertijd komen indrukken diep bij hem binnen en raakt hij hier sneller door overspoeld.
Overspoeld
Het overspoeld raken, gebeurt ook sneller aan het einde van de dag of als er iets indrukwekkends gebeurt of in drukke tijden. Alhoewel Boris eerder overspoeld raakt, herkennen de meeste mensen wel het gevoel van ‘overspoeld raken’ als het allemaal teveel wordt.
Geen fijn gevoel
Dat is geen fijn gevoel. Daardoor weet je ook dat er iets aan de hand is. Je ademt dan meestal sneller, je hartslag is sneller, je spieren zijn meer gespannen, je kunt hoofdpijn krijgen of buikpijn, misselijk worden. De één neigt dan om zich terug te trekken, de ander raakt snel geïrriteerd of zoekt conflicten op om de spanning te ontladen.
Veel volwassenen herkennen pas dat ze overspoeld zijn als het zover is en voelden het niet aankomen. Volwassenen zijn, als ze overspoeld zijn (ofwel je emmer loopt over) meestal ook niet meer de meest sociaal vaardige versie van zichzelf.
Realistisch?
Kinderen zijn überhaupt nog aan het leren om sociaal vaardig te zijn. Sociaal vaardig zijn als je overspoeld bent of super gefrustreerd, is als karate op black belt niveau. Erg realistisch is het dus niet om dit van kinderen te verwachten.
Toch hebben wij maatschappelijk een programmering meegekregen die iets influistert als: “kinderen horen zich te gedragen”. Als een kind zich vaker dan de meeste andere kinderen ‘niet gedraagt’, dan is kan er al snel worden gedacht dat er sprake is van een ‘gedragsprobleem’
Op z’n kop
Boris geeft Noud een flinke duw als Noud z’n bal probeert af te pakken. Meester Cas is op dat moment op het schoolplein. Hij kent Boris niet zo goed, maar weet wel dat Boris vaker gedrag laat zien dat school niet tolereert. Hij grijpt in door Boris streng toe te spreken: “Boris, zo doen we dit hier niet! Zeg sorry tegen Noud.” Boris houdt zijn lippen stijf op elkaar en weigert iets te zeggen. Meester Cas zegt dat Boris de rest van de pauze niet meer met de bal mag spelen en geeft de bal aan Noud. Kortom, Boris krijgt op z’n kop.
Vragen
Mag ik jou nu vragen om in te schatten of Meester Cas aansluiting had op Boris toen hij Boris aansprak?
Ofwel, stel jij zit aan je taks en iemand plaagt je, je schiet uit je slof en zegt boos “Ga weg!” tegen deze persoon. Ik sta erbij, zie dit gebeuren en zeg tegen jou: “Zo doen wij dit hier niet, zeg sorry!”. Heb ik dan aansluiting op jou? Wil jij dan naar mij luisteren? Doen wat ik zeg? Ben ik dan op dat moment sociaal vaardig?
Waarschijnlijk zeg je vier keer “nee”.
Wie geeft het voorbeeld?
Door Boris op deze manier aan te spreken, was Meester Cas dus (even) niet zo sociaal vaardig. Wat uiteraard niets zegt over de intenties van Meester Cas, die hoogstwaarschijnlijk goed waren. Als een kind zoals Boris bovendien zijn excuses niet wil aanbieden, wordt het kind vaak gezien als degene die moet leren zich sociaal vaardiger te gedragen. Dat is natuurlijk ook zo, maar de sociale vaardigheden leert hij via het voorbeeld van de volwassenen om hem heen. In dit geval van Meester Cas.
Black belt voor een uitdagend kind
Het gebeurt nog best vaak dat er in zo’n geval blindgestaard wordt op het kind en niet gekeken wordt naar de manier waarop de volwassene het kind benaderde. Dat is wat ik bedoel met de wereld op z’n kop. En ja, sommige kinderen zijn uitdagender dan anderen, vragen een black belt van volwassenen terwijl de volwassenen deze black belt (nog) niet bezitten. Geloof me, ik heb dit zelf ervaren als moeder van een flink uitdagend kind.
Begrip
Ik ben me er bewust van dat wat ik hierboven schrijf, confronterend kan zijn, ongemakkelijk kan voelen. Het is niet bedoeld als kritiek en al helemaal niet als afwijzing. Nogmaals, ik weet zelf hoe uitdagend het kan zijn om die aansluiting te blijven maken en het lukt ook mij echt niet altijd en bij iedereen.
Verrijkend
Ik heb dit blog geschreven om het licht te schijnen op een schaduw, ofwel blinde vlek. Omdat, wanneer we als volwassenen onze uitdagingen onder ogen zien en durven aan te gaan, onze kinderen hierbij gebaat zijn en hun uitdagingen ook eerder durven aan te gaan. Ik weet namelijk ook uit ervaring hoe verrijkend uitdagende kinderen – zoals hooggevoelige kinderen met een sterke wil – kunnen zijn voor hun ouders en omgeving.
VIDEO BIJ DIT BLOG
Ik maakte een korte video bij dit blog. Deze kun je hier bekijken:
Wil je leren hoe je op een gezonde manier kunt aansluiten op je kind?
Je bent van harte welkom bij mijn cursus ‘hooggevoelig en strong-willed kind’.
Hartelijke groet,
Janneke van Olphen – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen
Psycholoog en auteur ‘Het hooggevoelige Kind met een sterke wil’, de ‘Draakje Vurig’ reeks, ‘Luce straalt weer
Selecteer het boek naar keuze en bestel vandaag nog!
