Kind in de stress? Do NOT talk!

Hoe je emoties opvangt bij je hooggevoelig kind

Krijsen, hysterisch huilen, woedend om zich heen slaan: emotionele uitbarstingen komen bij een hooggevoelig kind vaak voor.  Voor ouders is het geen pretje en één ding wil je graag weten: hoe ga ik hier het beste mee om?

Wat er gebeurt

Wanneer je kind teveel prikkels binnen krijgt, kan je kind alle prikkels niet meer verwerken en raakt het overprikkeld.  Je kind heeft dan rust nodig. Het gebeurt natuurlijk dat je kind signalen van overprikkeling niet herkent of negeert. En soms zit je kind in een prikkelvolle situatie waar het zich niet makkelijk aan kan onttrekken (bijvoorbeeld een feestje). De druk op de ketel neemt dan alleen maar toe, tot de explosie (en soms een implosie: extreem terugtrekken).  Bij een explosie gaat de druk van de ketel en dat is maar goed ook. Tegelijkertijd vliegen de emotionele brokstukken wel in het rond en dat kan behoorlijk heftig zijn.

Niet doen

Sommige reacties van ouders zijn vaak heel begrijpelijk zijn, maar werken niet:

• Met je kind proberen te praten. Als de emoties hoog zijn, is je kind niet in staat om te redeneren. Als je het toch probeert, neemt de stress alleen maar toe.
• De uitbarsting afwijzen: “doe normaal!” Een emotionele uitbarsting is een ‘normale’ reactie op teveel stress. Door afwijzing voelt je kind zich eenzaam en onbegrepen. Hiermee creëer je afstand tussen jou en je kind.
• Oplossingen aanreiken. Ook hier is je kind niet aan toe zo lang de uitbarsting duurt. Het komt niet aan.
• Boos worden. Is een vorm van afwijzing.
• Het heel erg vinden voor je kind. Als je zelf overstuur bent, heb je je handen vol aan jezelf en kun je niet goed de emotie van je kind opvangen. Ook omdat je kind jouw emotie voelt.
• Je kind vertellen hoe het zich zou moeten voelen. Is een vorm van afwijzing.
• Je kind negeren of weglopen. Dit is ook een vorm van afwijzing.

Wel doen: opvangen van emoties

• De emotie zien: emoties willen gezien worden. Benoem de emotie. Ik zie dat je boos / verdrietig / wanhopig / overstuur bent.
• Uitbarsting aanvaarden: een emotionele uitbarsting is een moment van ontlading. Het is heftig, maar liever ontladen dan opkroppen. Ook als het slecht uitkomt.  Zeg tegen jezelf: ”Oké mijn kind is nu overbelast, het is zo, ik ben er nu.” Zeg dit vervolgens ook tegen je kind.
• Blijf zelf rustig. Als je dit voor jou makkelijker gezegd is dan gedaan, kun je bewust de volgende (rustgevende) technieken toepassen:
  • Voel dat je stevig met beide voeten en benen op de grond staat;
  • hand(en) op je buik, adem in 5 seconden door je neus in naar je buik en in 5 seconden door je neus uit. Dit is een biofeedback oefening die je rustig maakt.
  • als jij zelf snel overprikkeld raakt door geluid: doe oordopjes zo in dat je het geluid dempt en je kind nog hoort. Zeg tegen je kind dat je je kind nog hoort
• Luister naar je kind. Met je ogen, je oren en je inlevingsvermogen.
• Toon begrip: “ik weet dat je graag thuis wilde blijven, het is ook niet fijn om weg te moeten als je al moe bent”
• Laat je kind weten dat je er bent. Ook als je kind niet aangeraakt wil worden. “ik ben hier, ik ben er voor je. Als je zo wel naar me toe wilt komen, dan ben ik er”.

Jij en emoties

Een emotionele uitbarsting kan best indrukwekkend zijn. En confronterend. Want hoe jij met de emoties van je kind omgaat, weerspiegelt vaak hoe je met je eigen emoties omgaat. Heb jij moeite met het emoties? Vind je ze lastig en ga je ze liever uit de weg? Of vind je het heel erg als iemand emotioneel wordt? Zijn er bepaalde emoties die je niet goed verdraagt? Zolang jij moeite hebt met emoties, is het lastig voor je om de emoties van je kind op te vangen. Je kind herinnert je er als het ware aan dat jij hier zelf nog een weg in te gaan hebt. Als je die weg aangaat, sla je drie vliegen in één klap: je heelt jezelf, je vangt je kind op en je kind leert van je hoe je op een gezonde manier met emoties om kunt gaan.

Zelfbewustzijn ontwikkelen

Als je kind gekalmeerd is, is het weer voor reden vatbar. Laat je kind eerst bijkomen. Neem later de tijd om samen te reflecteren op wat er gebeurde via bijvoorbeeld deze gespreksvorm. Hiermee vergroot je het zelfbewustzijn van je kind en komen jullie er samen ook steeds meer achter wat jij en je kind kunnen doen om herhaling te voorkomen.

Meer weten over de interactie tussen jou en je kind?

Ik vind het leuk als je een reactie plaatst!

Janneke van Olphen  – enVie | Gevoeligheid Grootbrengen